حد مجاز سموم در اتحادیه اروپا؛ تفاوت‌های کلیدی با استانداردهای داخلی ایران

حد مجاز سموم در اتحادیه اروپا؛ مسئله‌ای بین باغ ایرانی و مرز اروپا

یک باغدار پسته در رفسنجان برنامه سم‌پاشی خود را طبق توصیه کارشناس محلی و در چارچوب دستورالعمل‌های ملی انجام می‌دهد. محصول، طبق استاندارد داخلی ایران، «قابل‌قبول» است؛ اما همان محموله، در آزمایشگاه مقصد اروپایی، به‌دلیل عبور از حد مجاز باقیمانده سموم (MRL) در اتحادیه اروپا، در آستانه ردشدن قرار می‌گیرد. این فاصله استانداردی، نه فقط یک اختلاف عددی، بلکه یک ریسک جدی برای برند ایران در بازارهای پریمیوم است.

در سال‌های اخیر، حساسیت خریداران اروپایی نسبت به حد مجاز سموم در اتحادیه اروپا برای محصولات کشاورزی ایران به‌طور محسوس افزایش یافته است. از طرف دیگر، بخشی از کشاورزان و حتی برخی صادرکنندگان، هنوز برنامه‌های سم‌پاشی خود را «بازارمحور» و متناسب با مقصد طراحی نمی‌کنند. نتیجه، حاشیه‌ای از ریسک است که می‌تواند به توقف محموله، هزینه‌های اضافی، یا حتی از دست رفتن یک قرارداد بلندمدت منجر شود.

این مقاله، با رویکرد تحلیلی و داده‌محور، تفاوت استاندارد باقیمانده آفت‌کش در اروپا و ایران را بررسی می‌کند، روی چند محصول کلیدی صادراتی ایران تمرکز می‌کند و نشان می‌دهد که همین سخت‌گیری‌ها چگونه می‌تواند به یک فرصت برای ارتقای کیفیت و تمایز برند ایرانی تبدیل شود.

مفهوم MRL در اتحادیه اروپا؛ فقط یک عدد روی برگه آزمایش نیست

در سیستم اتحادیه اروپا، حد مجاز باقیمانده سموم یا MRL – Maximum Residue Level حداکثر سطح باقیمانده یک ماده آفت‌کش است که طبق مدل‌های ارزیابی خطر، مصرف مادام‌العمر آن برای انسان «امن» تلقی می‌شود. این حدود بر پایه ارزیابی‌های ریسک انجام‌شده توسط EFSA (سازمان ایمنی غذایی اروپا) و مطابق با الگوهای مصرف غذایی شهروندان اروپایی تعیین می‌شود.

چند نکته کلیدی در منطق MRL اروپا

• محصول‌محور بودن: هر ماده فعال آفت‌کش برای هر محصول (پسته، انگور، خرما، سبزی خشک، گیاه دارویی و…) یک MRL جداگانه دارد.
• بر مبنای سمپاشی خوب، نه سمپاشی صفر: MRL به‌منزله «سطح مصرف قانونی» آفت‌کش نیست؛ بلکه سقفی است که انتظار می‌رود با رعایت Good Agricultural Practice (GAP) و فاصله زمانی صحیح تا برداشت، زیر آن بمانیم.
• به‌روزرسانی پویا: در اروپا، MRLها به‌طور دوره‌ای بازنگری می‌شوند؛ اگر شواهد جدید سمّیت، مصرف غذایی یا پایداری محیط‌زیستی منتشر شود، حد مجاز تغییر می‌کند.
• رویکرد احتیاطی (Precautionary): در نبود داده کافی، یا در صورت نگرانی‌های محیط‌زیستی، اتحادیه اروپا ممکن است یک MRL بسیار پایین (مثلاً ۰٫۰۱ mg/kg) تعیین کند یا مصرف یک ماده را عملاً ممنوع سازد.

برای صادرکنندگان ایرانی، پیام اصلی این است که «احتمالاً مجاز بودن یک آفت‌کش در سیستم داخلی ایران، به‌هیچ‌وجه به‌معنای امن بودن آن نسبت به MRL اروپا نیست». در نتیجه، طراحی برنامه سم‌پاشی صرفاً با تکیه بر توصیه‌های داخلی، بدون ارجاع به داده‌های اروپا، یک ریسک ساختاری در زنجیره صادرات است.

تفاوت رویکرد اروپا و استانداردهای داخلی ایران در تعیین حدود مجاز

ایران طی سال‌های اخیر در تدوین استانداردهای ملی باقیمانده سموم پیشرفت کرده است، اما فلسفه سیاست‌گذاری و زیرساخت اجرایی با رویکرد اتحادیه اروپا تفاوت‌های معناداری دارد. این تفاوت‌ها، منبع اصلی شکاف بین «قبول داخلی» و «ریجکت در مرز اروپا» هستند.

چند محور تفاوت

• پایه داده‌ای: در اروپا، MRLها بر اساس پرونده‌های ثبت آفت‌کش، داده‌های گسترده میدانی و مطالعات مصرف غذایی طراحی می‌شود. در ایران، در بسیاری از موارد، از MRLهای Codex یا سایر مراجع اقتباس شده و پوشش کامل همه محصولات صادراتی هنوز شکل نگرفته است.
• سرعت واکنش تنظیم‌گر: اتحادیه اروپا در مواجهه با شواهد جدید، نسبتاً سریع MRLها را کاهش یا مصرف مواد را محدود می‌کند. در ایران، به‌روزرسانی برخی فهرست‌ها و دستورالعمل‌ها کندتر پیش می‌رود.
• سطح سخت‌گیری: اروپا معمولاً برای محصولات تازه و خشکبار (مانند پسته، کشمش، سیب، سبزی خشک، گیاهان دارویی) مقادیر محافظه‌کارانه‌تری نسبت به بسیاری از کشورها تعیین می‌کند. در برخی موارد، ماده‌ای که در ایران «مجاز مشروط» است، در اروپا عملاً Non-approved است.
• اجرای میدانی و پایش: شبکه آزمایشگاهی مرزی، پایش بازار خرده‌فروشی و دسترسی خریداران به پایگاه داده عمومی MRL در اروپا، سطح شفافیت بسیار بالاتری نسبت به زنجیره داخلی ایران ایجاد کرده است.

برای زنجیره صادرات ایران، معنای عملی این تفاوت‌ها آن است که استاندارد ملی، حداکثر یک «خط مبنا» محسوب می‌شود؛ اما برای صادرات هدفمند به اروپا باید یک لایه سخت‌گیرانه‌تر از مدیریت آفت‌کش و پایش آزمایشگاهی تعریف شود.

محصولات کلیدی صادراتی ایران زیر ذره‌بین MRL اروپا

برخی گروه‌های کالایی ایران حضور پررنگ‌تری در بازار اروپا دارند و به‌همان نسبت، در سیستم نظارت اروپا بیشتر پایش می‌شوند. در ادامه، به‌صورت تحلیلی به چند دسته مهم از محصولات کشاورزی و غذایی ایران می‌پردازیم.

پسته و سایر مغزها

پسته ایرانی، به‌عنوان یک محصول استراتژیک، سال‌هاست تحت نظارت شدید اروپا از نظر سموم، آفلاتوکسین و فلزات سنگین قرار دارد. در حوزه آفت‌کش‌ها:

• استفاده از برخی حشره‌کش‌های فسفره قدیمی، هرچند در دستورالعمل‌های سنتی ایران دیده می‌شود، در اروپا یا غیرمجاز است یا MRL بسیار پایینی دارد.
• سموم پایدار با نیمه‌عمر طولانی در پوسته و مغز، حتی اگر در زمان برداشت زیر حد ملی باشند، ممکن است در مسیر انبارداری و حمل‌ونقل، به‌آرامی به مغز نفوذ کنند و در آزمایش مقصد، از MRL اروپا عبور کنند.

در نتیجه، باغ پسته صادرات‌محور ناگزیر است برنامه کنترل آفات خود را حول مواد تأییدشده در اروپا و با فاصله برداشت کافی طراحی کند.

کشمش و انگور خشک

در زنجیره کشمش، علاوه‌بر خطر مایکوتوکسین، باقیمانده سموم قارچ‌کش و حشره‌کش در تاکستان‌ها بسیار مهم است. تفاوت اصلی بین رویکرد ایران و اروپا در این حوزه:

• برخی قارچ‌کش‌های پرمصرف در ایران، به‌دلیل نگرانی‌های سرطان‌زایی یا پایداری محیط‌زیستی، در اتحادیه اروپا محدود یا حذف شده‌اند.
• در خشک‌کردن سنتی، امکان آلودگی متقاطع از خاک و گردوغبار وجود دارد و این موضوع، کنترل ریسک را دشوارتر می‌کند.

برای تاکستان‌های صادرات‌محور، ترکیب اصلاح الگوی مصرف آفت‌کش با ارتقای روش خشک‌کردن (مثلاً تونلی یا آفتابی کنترل‌شده) ضروری است.

خرما، سیب و میوه‌های تازه

در میوه‌های تازه، حساسیت اروپا به آفت‌کش‌ها معمولاً بالاتر از برخی بازارهای منطقه‌ای است. در خرما، اگرچه عدد MRL برای بسیاری از مواد نسبتاً بالاست، اما:

• برخی حشره‌کش‌های ذخیره‌سازی (fumigants) که ممکن است در داخل کشور استفاده شوند، در اروپا یا مجاز نیستند یا آستانه بسیار سخت‌گیرانه‌ای دارند.
• در سیب، به‌دلیل مصرف بالا در سبد غذایی اروپا، EFSA عموماً MRLهای محافظه‌کارانه‌تری نسبت به میوه‌های کم‌مصرف‌تر تعیین می‌کند.

این تفاوت، صادرات سیب و خرمای تازه را مشروط به برنامه سم‌پاشی و ضدعفونی کاملاً کنترل‌شده و پایش‌شده می‌کند.

سبزی‌های خشک و گیاهان دارویی

در سبزی‌های خشک، ادویه‌جات و گیاهان دارویی، ریسک تجمع باقیمانده سموم به‌دلیل کاهش رطوبت و افزایش غلظت مواد، بیشتر توجه اروپا را جلب کرده است. برای مثال، در گیاهانی مانند نعنا، آویشن، بابونه یا گل گاوزبان، حتی مصرف متعارف آفت‌کش در مزرعه می‌تواند در مرحله خشک‌کردن منجر به باقیمانده‌هایی بالاتر از MRL اروپا شود.

برای زنجیره گیاهان دارویی و خوراکی‌های فرآوری‌شده ایرانی که بر پایه این مواد تولید می‌شوند، حرکت به‌سمت مدیریت تلفیقی آفات، کشت کم‌نهاده و انتخاب مواد تأییدشده در اروپا، شرط حضور پایدار در بازار است.

چرا اتحادیه اروپا در برخی مواد فعال سخت‌گیرتر است؟

سخت‌گیری اروپا در حوزه باقیمانده آفت‌کش‌ها، ریشه در چند روند کلان دارد: فشار افکار عمومی، سیاست‌های «از مزرعه تا سفره»، و هدف‌گذاری برای کاهش مصرف سموم شیمیایی در چارچوب «توافق سبز اروپا». این سیاست‌ها به‌طور مشخص روی برخی مواد فعال اثر گذاشته است.

دلایل اصلی محدودیت یا ممنوعیت برخی آفت‌کش‌ها

• شواهد جدید سمّیت: اگر مطالعات جدید نشان دهد یک ماده احتمال سرطان‌زایی، اختلال هورمونی یا آسیب جدی به سیستم عصبی دارد، EFSA توصیه به کاهش MRL یا خروج ماده از فهرست می‌کند.
• پایداری محیط‌زیستی و تأثیر بر گرده‌افشان‌ها: موادی که نیمه‌عمر طولانی در خاک یا آب دارند، یا برای زنبورها و حشرات مفید بسیار سمی‌اند، در اروپا به‌شدت تحت فشارند.
• نگاه احتیاطی به گروه‌های حساس: کودکان، زنان باردار و سالمندان در مدل‌سازی ریسک به‌صورت ویژه لحاظ می‌شوند، بنابراین حاشیه ایمنی بزرگ‌تری در نظر گرفته می‌شود.

نتیجه این سخت‌گیری آن است که برخی مواد که در ایران هنوز در سبد کشاورزان حضور دارند، در اروپا یا دیگر ثبت نمی‌شوند یا MRL بسیار پایین (حد تشخیص آزمایشگاهی) دارند. این وضعیت، عملاً صادرات محصولات تیمارشده با این مواد را به اروپا ناممکن یا بسیار پرریسک می‌کند.

از منظر مزرعه ایرانی، این فشار بیرونی، اگر درست ترجمه شود، می‌تواند محرک تغییر الگوی مصرف آفت‌کش به‌سمت مواد کم‌خطرتر، روش‌های کنترل غیرشیمیایی و مدیریت تلفیقی آفات باشد.

نمونه آفت‌کش‌های پرکاربرد و تفاوت وضعیت آن‌ها در اروپا و ایران (نمونه تحلیلی)

فهرست واقعی آفت‌کش‌ها و حدود مجاز آن‌ها بسیار گسترده است و برای هر ماده نیاز به مراجعه به پایگاه داده رسمی MRL اتحادیه اروپا و دستورالعمل‌های داخلی وجود دارد. جدول زیر صرفاً یک نمونه نمادین است که منطق تفاوت استانداردی و ضرورت طراحی برنامه سم‌پاشی صادرات‌محور (Export-Oriented) را نشان می‌دهد. اعداد و وضعیت‌ها جنبه آموزشی دارند و جایگزین استعلام رسمی از مراجع قانونی و آزمایشگاهی نیستند.

هدف این جدول، کمک به مدیران فنی و کارشناسان کشاورزی است تا ببینند چگونه ممکن است یک ماده در سیستم داخلی «مجاز» باشد، اما در اروپا عملاً آزادی عمل بسیار محدودی داشته باشد و لازم باشد استراتژی محصول یا سم‌پاشی تغییر کند.

چک‌لیست عملی برای طراحی سیستم مدیریت MRL در زنجیره صادراتی

برای کاهش ریسک رد محموله و ساختن یک مزیت رقابتی پایدار، مدیران فنی، کارشناسان کشاورزی و واحدهای کنترل کیفیت نیاز به یک رویکرد سیستماتیک به حد مجاز سموم دارند. چک‌لیست زیر، چارچوبی عملی برای این کار ارائه می‌کند.

۱. هم‌تراز کردن برنامه سم‌پاشی با بازار مقصد

• برای هر محصول صادراتی اصلی (پسته، کشمش، خرما، سیب، سبزی خشک، گیاه دارویی)، بازارهای هدف را مشخص و MRLهای اتحادیه اروپا را از پایگاه رسمی آن استخراج کنید.
• برنامه سم‌پاشی را بر مبنای مواد تأییدشده در آن بازارها بازطراحی کنید؛ در صورت چندمقصدی بودن محصول، برنامه را بر اساس سخت‌گیرانه‌ترین بازار تنظیم کنید.
• فاصله تا برداشت (Pre-Harvest Interval) را در قراردادهای کشاورزی به‌صورت شفاف قید و کنترل کنید.

۲. طراحی برنامه پایش باقیمانده متناسب با زنجیره تأمین

• برای هر فصل، برنامه نمونه‌برداری و آزمایش باقیمانده سموم را قبل از بسته‌بندی و حمل تعریف کنید.
• از نمونه‌برداری تصادفی در سطح باغ/مزرعه و همچنین از بچ‌های آماده صادرات استفاده کنید تا تصویر واقعی‌تری از ریسک داشته باشید.
• در صورت مشاهده نتایج نزدیک به سقف MRL، محصول را یا به بازارهای با استاندارد متفاوت هدایت کنید یا با خریدار برای مدیریت ریسک مذاکره کنید.

۳. همکاری با آزمایشگاه‌های معتبر و مستندسازی

• لیستی از آزمایشگاه‌های دارای تأییدیه معتبر ملی و در صورت امکان، شناخت بین‌المللی تهیه کنید.
• برای هر محموله به مقصد اروپا، گواهی آنالیز باقیمانده سموم (COA) را به‌عنوان بخشی از بسته مستندات صادراتی نگه دارید.
• نتایج آزمایشگاهی را به‌صورت سری زمانی ذخیره کنید تا بتوانید روندها، نقاط بحرانی و تأثیر اصلاح برنامه سم‌پاشی را تحلیل کنید.

۴. تنظیم قراردادهای خرید و کشاورزان با محوریت MRL

• در قرارداد با کشاورزان، فهرست مواد مجاز و غیرمجاز برای الگوی صادراتی اروپا را به‌طور شفاف درج کنید.
• بندهای عملکردمحور تعریف کنید؛ به‌گونه‌ای که رعایت دستورالعمل MRL و نتیجه آزمایش، بر قیمت خرید نهایی اثر بگذارد.
• بازرسی‌های میدانی دوره‌ای را در قرارداد پیش‌بینی کنید تا بتوانید انحراف از برنامه سم‌پاشی را زود تشخیص دهید.

۵. آموزش، توانمندسازی و تغییر رفتار در مزرعه

• دوره‌های آموزشی ساده، کاربردی و محصول‌محور برای کشاورزان و باغداران برگزار کنید؛ ترجیحاً در زمان‌های قبل از اوج مصرف آفت‌کش.
• دفترچه‌های راهنمای سم‌پاشی بازارمحور (مثلاً «سم‌پاشی برای بازار اروپا») با زبان و مثال‌های محلی تهیه کنید.
• ترویج روش‌های کنترل غیرشیمیایی، آفت‌کش‌های زیستی و IPM را در کنار محدودیت‌های سموم سنتی قرار دهید تا کشاورز فقط «محدودیت» نبیند، بلکه «گزینه جایگزین» را هم به‌وضوح بشناسد.

۶. ردیابی (Traceability) و تفکیک جریان محصول

• برای هر قطعه باغ یا مزرعه، یک کد شناسایی یکتا تعریف کنید و تمام عملیات سم‌پاشی، کوددهی و برداشت را زیر آن ثبت کنید.
• در انبار و بسته‌بندی، جریان محصول صادراتی اروپا را از محصولات سایر بازارها جدا نگه دارید تا آلودگی متقاطع یا اختلاط رخ ندهد.
• در صورت بروز مشکل در یک محموله، بتوانید سریعاً به مزرعه منشأ برگردید و اقدام اصلاحی انجام دهید؛ این همان چیزی است که خریدار اروپایی از مفهوم ردیابی انتظار دارد.

از شکاف استاندارد تا مزیت رقابتی: نقش سیاست‌گذار، تشکل‌ها و صادرکنندگان

فاصله بین حد مجاز سموم در اتحادیه اروپا و حد مجاز داخلی ایران، اگر نادیده گرفته شود، تهدیدی برای سهم ایران در بازار اروپا است؛ اما اگر به‌صورت شفاف خوانده و مدیریت شود، می‌تواند به ابزار تمایز محصولات ایرانی در بازارهای پریمیوم تبدیل شود.

پیشنهادهایی برای سیاست‌گذار

• تسریع در به‌روزرسانی فهرست آفت‌کش‌های مجاز و MRLها، با هم‌ترازی تدریجی نسبت به مقادیر اروپا به‌خصوص در محصولات صادرات‌محور.
• سرمایه‌گذاری در توسعه ظرفیت آزمایشگاهی منطقه‌ای و تسهیل دسترسی زنجیره‌های صادراتی به خدمات آزمون دقیق و به‌موقع.
• حمایت از برنامه‌های ترویجی IPM و آفت‌کش‌های زیستی از طریق یارانه‌های هدفمند یا اعتبار صادراتی.

نقش تشکل‌های تولیدی و زنجیره‌های ارزش

• تدوین «پروتکل‌های داوطلبانه» برای مدیریت باقیمانده آفت‌کش در سطح خوشه‌های تولید (مثلاً پسته، کشمش، خرما، سبزی خشک).
• ایجاد بانک داده داخلی از نتایج آزمون باقیمانده، برای تحلیل روندها و به‌اشتراک‌گذاری دانش بین اعضا.
• مذاکره گروهی با خریداران اروپایی برای طراحی برنامه‌های مشترک ارتقای کیفیت و ردیابی.

استراتژی صادرکنندگان: از واکنش موردی تا قراردادهای بلندمدت

• به‌جای مدیریت موردی ریجکت‌ها، یک «نظام مدیریت MRL» در سطح شرکت تعریف کنید که برنامه‌ریزی مزرعه، پایش، آموزش و ردیابی را یکپارچه کند.
• قراردادهای بلندمدت با خریداران معتبر اروپایی ببندید که در آن اهداف مشترک برای کاهش باقیمانده‌ها و حرکت به‌سمت محصولات کم‌نهاده یا ارگانیک تعریف شده باشد.
• از شفافیت به‌عنوان ابزار برندینگ استفاده کنید؛ ارائه داوطلبانه نتایج آزمون، پروتکل‌های سم‌پاشی و سیستم ردیابی، اعتماد خریدار را به‌طور معناداری تقویت می‌کند.

جمع‌بندی: خواندن دقیق نقشه MRL اروپا، پیش‌شرط حضور پایدار ایران

حد مجاز سموم در اتحادیه اروپا فقط یک مانع مقرراتی نیست؛ در عمل، نقشه‌ای است که اگر به‌درستی خوانده شود، می‌تواند مسیر ارتقای کیفیت و تمایز محصولات ایرانی را نشان دهد. شکاف بین استاندارد داخلی و اروپایی، وقتی خطرناک است که ناشناخته یا نادیده گرفته شود؛ اما اگر زنجیره‌های صادراتی، کشاورزان و سیاست‌گذاران آن را جدی بگیرند، می‌توانند کل سیستم تولید را یک پله به سمت کشاورزی کم‌خطرتر و بازارهای باارزش افزوده بالاتر ببرند.

برای محصولات حساس مانند پسته، کشمش، خرما، سیب، سبزی خشک و گیاهان دارویی، حرکت به‌سمت برنامه‌های سم‌پاشی صادرات‌محور، پایش منظم باقیمانده، همکاری با آزمایشگاه‌های معتبر و استقرار ردیابی، از «گزینه» به «ضرورت» تبدیل شده است. نقش سیاست‌گذار، تشکل‌ها و صادرکنندگان در این میان، هم‌راستا کردن منافع کوتاه‌مدت با چشم‌انداز بلندمدت بازارها و صادرات بین‌المللی است؛ جایی که شفافیت، پایداری و ایمنی غذایی، مهم‌ترین معیارهای انتخاب تأمین‌کننده‌اند.

اوان تجارت؛ هدایت شبکه تأمین به‌سمت انطباق با استانداردهای اروپا

پلتفرم اوان تجارت با تمرکز بر صادرات B2B محصولات کشاورزی، غذایی و فرآوری‌شده ایران، شبکه‌ای انتخاب‌شده از تولیدکنندگان و واحدهای فرآوری را مدیریت می‌کند. در این شبکه، موضوع «حد مجاز سموم» صرفاً یک بند کنترلی نیست؛ بلکه جزئی از طراحی استراتژیک محصول برای بازارهای اروپایی است.

اوان تجارت با تعریف پروتکل‌های فنی، همکاری با آزمایشگاه‌های معتبر، ترویج ردیابی در سطح مزرعه و بسته‌بندی، و تنظیم قراردادهای عملکردمحور با تأمین‌کنندگان، ریسک باقیمانده آفت‌کش در محصولات صادراتی را برای خریداران بین‌المللی تا حد زیادی کاهش می‌دهد. تمرکز بر مستندسازی، شفافیت اطلاعات و ارتقای تدریجی الگوی مصرف آفت‌کش، بخشی از استراتژی این برند برای ساختن یک مرجع قابل اتکا در حوزه صادرات محصولات غذایی ایران است.

پرسش‌های متداول درباره حد مجاز سموم در اتحادیه اروپا برای محصولات ایرانی

۱. اگر محصول من استاندارد ملی ایران را داشته باشد، برای صادرات به اروپا کافی است؟

خیر. استاندارد ملی ایران یک نقطه شروع است، اما کفایت آن برای بازار اروپا تضمین‌شده نیست. اتحادیه اروپا ممکن است برای همان ماده فعال آفت‌کش، MRL پایین‌تری نسبت به استاندارد ایران یا Codex تعیین کرده باشد، یا اصولاً آن ماده را تأیید نکند. بنابراین برای هر محصول و هر بازار مقصد، باید به‌طور مشخص به پایگاه داده MRL اروپا مراجعه و برنامه سم‌پاشی و پایش آزمایشگاهی را بر اساس آن تنظیم کرد.

۲. چطور می‌توانم بفهمم کدام آفت‌کش‌ها در اروپا مجاز هستند؟

وضعیت مجاز بودن هر ماده فعال در اروپا از طریق مقررات ثبت آفت‌کش‌ها و پایگاه داده عمومی MRL قابل پیگیری است. در عمل، بسیاری از صادرکنندگان با همکاری مشاوران فنی و آزمایشگاه‌های تخصصی، فهرستی از مواد «مجاز و قابل‌قبول برای اروپا» تهیه می‌کنند و آن را در اختیار کشاورزان شبکه تأمین خود قرار می‌دهند. این فهرست باید به‌طور دوره‌ای به‌روزرسانی شود، زیرا اتحادیه اروپا نسبت به شواهد جدید سمّیت واکنش سریع نشان می‌دهد.

۳. اگر نتیجه آزمایش باقیمانده نزدیک به حد مجاز اروپا باشد، چه باید کرد؟

نتایج نزدیک به سقف MRL از نظر تجاری و ریسک اعتباری خطرناک‌اند، حتی اگر «رسماً» زیر حد مجاز باشند. در این حالت، پیشنهاد می‌شود محصول برای بازارهایی با استاندارد متفاوت در نظر گرفته شود یا قبل از ارسال، با خریدار اروپایی شفاف‌سازی و ریسک مشترک مدیریت شود. در عین حال، این نشانه‌ای است که برنامه سم‌پاشی یا فاصله تا برداشت باید بازنگری شود تا برای فصل‌های بعد حاشیه ایمنی بیشتری ایجاد گردد.

۴. آیا استفاده از آفت‌کش‌های زیستی مشکل MRL اروپا را کاملاً حل می‌کند؟

آفت‌کش‌های زیستی عموماً از نظر تنظیم‌گر اروپایی مطلوب‌ترند و MRLهای سازگارتر یا حتی عدم نیاز به MRL دارند، اما این به‌معنای «مصونیت کامل» نیست. مصرف نادرست، ترکیب با سایر مواد شیمیایی و نبود مستندسازی، همچنان می‌تواند ریسک ایجاد کند. رویکرد صحیح آن است که آفت‌کش زیستی، بخشی از یک برنامه مدیریت تلفیقی آفات باشد و در کنار آن، ردیابی، پایش آزمایشگاهی و ثبت دقیق عملیات مزرعه نیز به‌طور کامل اجرا شود.

۵. هزینه پایش باقیمانده سموم برای صادرکنندگان کوچک چقدر توجیه دارد؟

اگرچه آزمایش باقیمانده سموم هزینه‌بر است، اما در مقایسه با هزینه رد محموله، لطمه به اعتبار برند و از دست رفتن خریدار اروپایی، معمولاً کاملاً توجیه‌پذیر است. صادرکنندگان کوچک می‌توانند با تجمیع محموله‌ها، استفاده مشترک از خدمات آزمایشگاهی از طریق تشکل‌ها، یا همکاری با پلتفرم‌هایی مانند اوان تجارت، هزینه‌ها را به‌صورت مقیاس‌پذیر مدیریت کنند. در بلندمدت، پایش منظم، ابزاری برای بهینه‌سازی برنامه سم‌پاشی و کاهش مصرف بی‌رویه آفت‌کش نیز خواهد بود.